Khoảng 2 giờ sáng, kẻ sát nhân 26 tuổi lái xe từ nhà tới trung tâm chăm sóc y tế dành cho người khuyết tật Tsukui Yamayuri En. Y dùng búa đập cửa, đột nhập vào bên trong, dùng dao giết hại 9 người đàn ông, 10 phụ nữ và khiến 25 người khác bị thương. Sau đó, Uematsu thản nhiên quay về xe ô tô và tới đồn cảnh sát gần nhất để đầu thú.
“Tôi đã làm điều đó”, y nói tại sở cảnh sát lúc 3 giờ sáng. “Tốt hơn hết là những người khuyết tật nên biến mất”, nghi phạm lạnh lùng tuyên bố.
Trong xe ô tô của Uematsu, cảnh sát tìm thấy một chiếc túi với nhiều con dao và những dụng cụ sắc nhọn. Trên vô lăng và ghế ngồi ô tô vẫn còn dính nhiều vết máu.
Akihiro Hasegawa (73 tuổi), một người hàng xóm cho hay Uematsu không hề có biểu hiện nào cho thấy y có thể thực hiện hành vi giết người ghê rợn tới như vậy đối với những người vốn đã chịu nhiều thiệt thòi và tổn thương trong xã hội.
“Có thể bạn đang mong chờ tôi nói rằng anh ta có biểu hiện gì lạ lùng hay đã từng làm điều gì đó xấu xa, nhưng không, Uematsu là một chàng trai thân thiện, lịch thiệp và luôn chào hỏi khi chúng tôi gặp nhau trên phố. Tôi chắc chắn rằng những người hàng xóm khác cũng sẽ nói như tôi”, ông Hasegawa nói.
Ông cho biết thêm, người ta dễ nhận ra Uematsu bởi mái tóc nhuộm sáng màu và hình xăm kiểu Yakuza trên ngực và cánh tay. Tuy nhiên, Uematsu không phải thành viên của một tổ chức tội phạm nào.
Sau khi cha mẹ chuyển tới ngoại ô Tokyo khoảng 5 năm trước, Uematsu sống một mình trong ngôi nhà nhỏ màu kem cách nơi đã diễn ra vụ thảm sát chỉ vài phút đi bộ. Những hình ảnh khiến hàng xóm nhớ về y là một người thích nuôi mèo, chăm sóc vườn tược, cây cối. Y đã từng mơ ước được làm giáo viên mỹ thuật giống như cha mình.
Thực tế, Uematsu đã có những dấu hiệu khả nghi từ cách đây 5 tháng. Y đã gửi một bức thư tới chủ tịch hạ viện Nhật Bản và đe dọa sẽ tự mình giết chết những người khuyết tật, giải thoát cho họ. Thậm chí, y còn mô tả rõ ràng và chi tiết cách thức giết người trong lá thư ấy.
Uematsu nói y có thể “giết chết 470 người khuyết tật” ở hai trung tâm dành cho người tàn tật khác nhau chỉ trong một đêm, “khi lực lượng nhân viên bảo vệ không chú ý”.
“Việc đó sẽ diễn ra nhanh chóng và không gây tổn hại tới nhân viên nào tại trung tâm. Sau khi giết khoảng 260 người tại hai trung tâm, tôi sẽ tự đầu thú”, Uematsu viết trong lá thư.
Nhà chức trách cho biết, ngay sau khi gửi đi lá thư này, Uematsu đã “tự nguyện” nhập viện vào ngày 19/2. Y được chẩn đoán mắc bệnh hoang tưởng cũng như lệ thuộc vào ma túy. Nhưng tới ngày 2/3, Uematsu đã được xuất viện sau khi bác sĩ cho rằng tình hình sức khỏe của y đã cải thiện.
“Tôi cảm thấy rất đau đớn. Với quyết định lúc ấy, chúng tôi cho rằng sẽ không có chuyện gì xảy ra”, Eiji Yagi, một cán bộ phụ trách phúc lợi sức khỏe tâm thần của thành phố Sagamihara nói.
Ông Yuji Kuroiwa, Thống đốc tỉnh Kanagawa cho rằng dù Uematsu đã có những dấu hiệu ban đầu nhưng rất khó để ngăn chặn hành vi của y.
“Đó không phải hành vi phạm tội bộc phát. Trong đêm tối, y lặng lẽ đi, mở cửa từng phòng và dùng dao tấn công từng người trong lúc họ đang ngủ. Tôi không thể tin được mức độ tàn bạo của vụ việc. Chúng ta cần phải ngăn chặn những tội ác tương tự có thể tiếp diễn”, ông Yuji Kuroiwa nói.
Thảm kịch mà Uematsu đã gây ra khiến dư luận Nhật Bản đặt ra câu hỏi rằng cảnh sát và chính quyền địa phương đã đánh giá mức độ nguy hiểm của Uematsu như thế nào, vụ việc xảy ra có phải một lỗ hổng của an ninh Nhật Bản, ở một đất nước có tỷ lệ tội phạm thấp nhất nhì thế giới? Và nhân viên của trung tâm chăm sóc người khuyết tật có biết bức thư mà Uematsu đã mô tả chi tiết hành vi giết người hay không?
Giải thích về động cơ gây ra hành vi vô cùng tàn bạo này, Uematsu viết trong lá thư cho biết y đã ước mơ về “một thế giới mà ở đó những người tàn tật chịu nhiều khó khăn và thiệt thòi trong xã hội sẽ được chết một cách nhân đạo, hòa bình”.
Yasuyuki Deguchi, một nhà tội phạm học cho biết hành động của Uematsu là điển hình của kiểu người luôn mang trong mình mối hận thù, căm ghét và luôn tìm cách để trả thù, bởi y đã lên kế hoạch tấn công vô cùng chi tiết và nghĩ tới chuyện tự ra đầu thú.
“Hoàn thành mục tiêu đã đặt ra là tất cả những gì y muốn”, ông Deguchi nói.